Αποκλεισμένοι ακάλυπτοι

Στο μπαλκόνι του 6ου ορόφου, αναζητώ λίγες ανάσες αέρα, σε ένα σύντομο διάλειμμα από τη δουλειά. Το θέαμα στους ακάλυπτους είναι ταυτόχρονα αστείο και απογοητευτικό. Μερικοί έχουν καταφέρει να κρατήσουν λίγο πράσινο πάνω από τα πλακόστρωτα. Αλλοι επωφελούνται για λίγο χώρο πάρκινγκ. Αλλοι πάλι εγκαθιστούν ένα είδος μηχανοστάσιου μαζί με μια υπαίθρια αποθήκη. Χαρακτηριστικό της κατάστασης οι ψηλοί μαντρότοιχοι, φύλακες της κατατμημένης άρα μη αποδόσιμης σε ωφέλιμη για τον καθένα χρήση - ιδιοκτησίας των διαμερισματούχων. Και όμως... Οι ακάλυπτοι δεν είναι καθόλου ακάλυπτοι στο κομμάτι των δυνατοτήτων χρήσης, από τη σχετική νομοθεσία. Στον κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας, Αρθρο 226, με τίτλο «Παραχώρηση σε κοινή χρήση ακαλύπτων χώρων» http://www.minenv.gr/1/13/131/13108/g13108226.html

(άρθρο 12 ν. 1577/1985), υπάρχει σαφής παραίνεση για την αλλαγή στη νοοτροπία χρήσης και αξιοποίησης των ακάλυπτων. Στην πρώτη κιόλας παράγραφο αναφέρεται ότι «Οι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι των οικοπέδων ενός οικοδομικού τετραγώνου, ενοποιούνται, τίθενται σε χρήση όλων των ενοίκων του οικοδομικού τετραγώνου και διαμορφώνονται κατάλληλα για τη χρήση αυτή χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα κυριότητας». Ακολουθούν φυσικά οι τυπικοί και νομικοί όροι κάτω από τους οποίους, ένα τέτοιο «όραμα» θα μπορούσε να γίνει πραγματικό. Μάλιστα προβλέπονται και χρηματοδοτήσεις από το Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ), που ωστόσο αποδείχτηκε ταμείο/φάντασμα, για να διευκολυνθούν όσοι επιθυμούν να προχωρήσουν στην ενοποίηση γειτονικών ακάλυπτων. Δεν έχω ακούσει καμμία περίπτωση εφαρμογής αυτής της μάλλον εύκολης τροποποίησης του χώρου διαβίωσης, που θα μπορούσε να αποδώσει στους γείτονες χώρο συνάθροισης, επικοινωνίας, ασφαλούς παιχνιδιού για τα παιδιά, ή έστω ενός ενιαίου περιβάλλοντος με σαφείς αισθητικές και περιβαλλοντικές προεκτάσεις, ανάμεσα στα θηρία της τσιμεντούπολης. Μια τέτοια προσπάθεια μάλιστα θα μπορούσε να δώσει και μια αφορμή για έναν πιο συλλογικό προβληματισμό γύρω από την αξία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στο οικόπεδο, εξουσία που δυστυχώς σήμερα παραχωρούμε, ελαφρά τη καρδία, στο μεγάλο αρχηγό του μικρού πολυόροφου χωριού, το διαχειριστή.

Χ.Πανταζή